زنان یائسه در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به کبد چرب غیرالکلی هستند
14 اوت 2020 - یک مقاله مروری که توسط یکی از محققان در موسسه تحقیقات ژنومیک کاربردی سازی (TGen) ، وابسته به City of Hope انجام شده است، نشان داد که به دنبال یائسگی، زنان در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به بیماری کبد چرب غیر الکلی یا NAFLD هستند. این بیماری یک بیماری مزمن ناشی از تجمع چربی اضافی در کبد به دلایلی غیر از مصرف الکل است.
بیماری کبد چرب غیر الکلی، شایع ترین علت آسیب کبدی است و می تواند منجر به سیروز کبدی و مرگ شود. همچنین یکی از مهمترین علل منجر به پیوند کبد است. تقریباً یک نفر از هر 4 نفر در سراسر جهان را تحت تأثیر قرار می دهد. اغلب با چاقی، مقادیر غیر طبیعی لیپیدها در خون و دیابت نوع 2 همراه است. انتظار می رود تا دهه ی بعد تعداد مبتلایان به NAFLD تنها در ایالات متحده به 100 میلیون نفر برسد. در حال حاضر هزینه ی کلی مرتبط با این بیماری، در آمریکا حدود 292 بیلیون دلار تخمین زده شده است.
دکتر Johanna DiStefano، استاد و رئیس بخش دیابت و فیبروتیک درTGen ، و نویسنده ارشد این مقاله گفت: حتی بدون در نظر گرفتن هزینه های غیرمستقیم این بیماری، از جمله کاهش بهره وری ناشی از بیکار شدن، مشخص است که NAFLD بار قابل توجهی را بر سیستم مراقبت های بهداشتی کشورها تحمیل می کند.
دکتر DiStefano، با مرور بیش از 60 مطالعه ی اپیدمیولوژیک، بالینی و آزمایشگاهی، نشان داد که خطر NAFLD در زنان بعد از یائسگی بیشتر از قبل از یائسگی است. یائسگی زمانی است که زنان دیگر قادر به فرزندآوری نیستند، و بیشتر اوقات بعد از سن 45 سالگی اتفاق می افتد. در دوران یائسگی، تولید هورمونهای استروژن و پروژسترون توسط تخمدانهای زن متوقف می شود. زنانی در دوران یائسگی به سر می برند که به مدت یک سال پریود نشده باشند.
قابل توجه است که سطح هورمون درون ریز استرادیول یا E2 که توسط تخمدان ها تولید می شود، پس از یائسگی بطور قابل توجهی کاهش می یابد. E2 مهمترین هورمون جنسی زنانه است که در تنظیم چرخه های تولید مثلی زنان و قاعدگی نقش دارد.
دکتر DiStefano گفت: به احتمال زیاد از بین رفتن تاثیر محافظتی استروژن ها همراه با سایر عوامل، خطر افزایش NAFLD را در زنان یائسه تحت تأثیر قرار می دهد.
کبد چرب غیرالکلی می تواند به سمت وضعیت خطرناک تری به نام استئاتوهپاتیت غیر الکلی (NASH) پیش برود، که با التهاب و تخریب سلول های کبدی به همراه تجمع چربی در کبد همراه است. پیش بینی می شود تا سال 2030 تعداد موارد NASH در ایالات متحده به 27 میلیون نفر برسد. NASH در بین زنان، اکنون مهمترین دلیل برای پیوند کبد است و پیوند کبد موثرترین راهکار درمانی در برابر NASH است، اگرچه خطر عود NAFLD در بیماران پیوندی بالا می باشد.
دکتر DiStefano گفت: میزان مرگ و میر در بین زنان مبتلا به NAFLD رو به افزایش است، و تعداد بیشتری از آنها در اثر سیروز می میرند و این نشان می دهد که بسیاری از زنان نه تنها به NAFLD ، بلکه به NASH مبتلا هستند.
امید به جلوگیری از بیماری کبدی در زنان
این مرور همچنین حاکی از آن است که زنان با وزن طبیعی، با سطح لیپید، گلوکز و انسولین در محدوده طبیعی، در معرض خطر کمی برای ابتلا به NAFLD هستند.
دکتر DiStefano گفت: تلاش ها برای تاکید بر رژیم غذایی سالم و فعالیت بدنی منظم برای زنان میانسال که در حال نزدیک شدن به سن یائسگی هستند، باید بیشتر شود تا از ابتلای آنها به NAFLD جلوگیری گردد.
او افزود: علاوه بر این، زنان یائسه به طور بالقوه می توانند از گزینه های درمانی مانند درمان جایگزینی هورمون (HRT) ، بهره مند شوند. با این وجود، در مورد اثرات ترکیبات مختلف هورمونی، از جمله شروع درمان، طول مدت درمان ، دوزها و حتی نحوه انجام این اقدامات درمانی در تحقیقات بالینی، شکاف عظیمی وجود دارد که در این مرور ما به آن پی بردیم.
دکتر DiStefano تاکید کرد که مطالعات بالینی باید بر نتایج دستکاری هورمونی یا سایر درمانها در یائسگی بر جلوگیری از ابتلا یا درمان NAFLD در زنان در معرض خطر، متمرکز شوند.
نتایج این مقاله ی مروری با عنوان " NAFLD و NASH در زنان یائسه: پیامدهای مربوط به تشخیص و درمان" در مجله Endocrinology منتشر گردید.
منبع: